‘Het zijn politieke drinkers’. Ik kijk onze gastheer verbaasd aan. Sociale drinkers, stille drinkers, probleemdrinkers, ja, die ken ik, maar politieke drinkers? Wijnmaker Jürgen Wagner van Celler Capçanes in het wijngebied Montsant (noordoost Spanje) knikt begrijpend.‘Het heeft alles met Catalonië te maken,’ legt hij uit. ‘En dan met name de strijd voor volledige autonomie, los van Spanje dus. Om die kracht bij te zetten drinken veel Catalanen uitsluitend Catalaanse wijn. Dat past weliswaar in een algemene trend om meer streekproducten te gebruiken, maar het heeft ook tot een tegenreactie geleid. Uit protest tegen de vrijheidsdrang van de Catalanen, weigeren sommige Spanjaarden wijnen uit dit gebied te drinken. Vandaar het politieke element.’
Wagner heeft nog meer interessante observaties. Misschien wel omdat hij als Duitser, zoals zijn naam al doet vermoeden, een wat bredere blik heeft. Hoe dan ook, als hoofd van Capçanes is het onder meer zijn taak alle 80 deelnemende wijnboeren tevreden te houden. ‘De coöperatie is als een schoolklas,’ zegt hij. Daar zitten slimme kinderen in, maar ook minder slimme, of luie kinderen. Dat is hier ook zo. We hebben niet alleen maar de beste wijnboeren,’ voegt hij er veelbetekenend aan toe. ‘Om toch goede wijnen te kunnen produceren, maken we een onderscheid naar kwaliteit van de aangeleverde druiven. De prijs varieert navenant. Sommige boeren krijgen maar 35 cent per kilo voor hun waar, anderen beuren tot €4 per kilo. Van de goedkope druiven maken we goedkope wijn die hier (hij wijst naar de grote tanks in de kleine winkelruimte) verkocht wordt. Zoals ze gewend zijn, kunnen mensen hier voor anderhalve of twee euro een litertje tafelwijn tappen. Van de druiven van goede leveranciers maken we krachtige, volle wijnen.’
In 1995 kreeg Capçanes, opgericht in 1933, een nieuwe impuls toen vanuit de joodse gemeenschap in Barcelona de vraag kwam om koosjere wijn te maken. ‘Wat je noemt een uitdaging,’ glimlacht Jürgen. En een investering, want het vergde nieuwe apparatuur en aanpassingen in de kelders. Koosjere wijnen moeten aan strenge eisen en rituelen voldoen, net als koosjer eten, en mag alleen door joodse medewerkers gemaakt worden. De ruimtes zijn afgesloten en we kunnen dan ook alleen achter glas naar de roestvrijstalen vaten kijken. De handvatten zijn omwikkeld met folie en dragen de signatuur van de rabbi. Die hoeft overigens niet per se wijnmaker te zijn. In de loop der jaren is er een goede en vertrouwelijke band ontstaan tussen Wagner en de rabbijn. Qua volume is het aandeel koosjere wijn gering, 45.000 van de in totaal 600.000 geproduceerde flessen. De reputatie van de koosjere wijnen, en daarmee van Capçanes, is echter uitstekend. En de smaak ook, constateren we tot onze vreugde als we even later aan de proeftafel zitten en de Peraj Ha’abib uit 2012 proeven. Want als niet-jood en niet-Catalaan kun je natuurlijk ook genieten van koosjere Spaanse wijn.