‘Het zijn echte apenkoppen, de bobbejane’, zegt Bartho Eksteen, ook wel bekend als Mr. Sauvignon blanc. Hij ontvangt ons in zijn nieuwe domein Wijnskool in de Hemel en Aarde Vallei (Hermanus). Stel je in dit geval van domein nog niet veel voor. Het woonhuis wordt verbouwd, de wildernis eromheen gekapt en de winery is in aanbouw. Terwijl wij een aantal wijnen proeven, maakt Bartho’s zoon met een revolverschot in de lucht duidelijk wie de baas is. ‘Dat houdt ze een weekje op afstand,’ zegt Bartho, ‘daarna komen ze weer terug. Voor je het weet staan ze voor het keukenraam, ze zijn zo nieuwsgierig. Maar in de wijngaard richten ze echt schade aan. Dat ze de druifjes opeten is tot daar aan toe, maar ze breken de wijntakken af. De sapstroom wordt daardoor onderbroken. Dat betekent dat ik de rank opnieuw moet snoeien. Het kost me twee jaar voordat die plant weer meedoet.’
Tijdens onze bezoeken aan een tiental wijndomeinen in Zuid-Afrika, alle gelegen in de ‘winelands‘ in de West-Kaap, komen er verschillende problemen bij de wijnmakers en marketeers ter sprake. Sommige zijn tijdelijk van aard, zoals een kapotte oogstmachine. ‘If that’s our only problem…‘, zegt Kobus Burger van Rietvallei (Robertson) met een glimlach. ‘So far we’ve been very fortunate.‘
De huidige droogte is hier voor bijna iedereen wel een potentieel probleem. ‘We hebben twee dammen die ons van water voorzien, zowel voor huishoudelijk gebruik als om de wijngaard te irrigeren,’ vertelt Pierre Wahl, wijnmaker bij Rijk’s (Tulbagh). ‘De zomer moet nog beginnen maar het ene reservoir is leeg en het andere slechts voor de helft gevuld. Dat gaat nog spannend worden.’
Een ander probleem, of laat ik zeggen, uitdaging, vormt de positionering 
in de markt. Dat geldt voor boutique wineries als Topiary (Franschhoek), een klein wijnbedrijf dat sinds kort onder Franse vleugels een doorstart maakt. Maar dat geldt ook voor grote wijnondernemingen die geen eigen wijngaarden bezitten en met meerdere labels op de markt zijn. Zelfs als de oorsprong al teruggaat tot de 18e eeuw, zoals in het geval van Bellingham (Franschhoek).
Export is eveneens een terugkerend gespreksonderwerp. Nederland, Duitsland, Zweden en België zijn belangrijke markten voor Zuid-Afrika. ‘Het vinden van goede importeurs blijft een punt van aandacht,’ zegt Meyer Joubert van het familiale wijndomein Joubert-Tradauw in Barrydale.
Er zijn ook geografische verschuivingen waarneembaar. ‘Opeens’ is Swartland als wijngebied populair, hoewel je je eerder in een graanschuur waant als je door de immens weidse goudgele graanvelden rijdt.
Jean Smit van Boekenhoutskloof (Franschhoek) vertelt ons over de meer algemene trend om wijngaarden aan te leggen op hoger gelegen locaties, waar het koeler is. Liesl Cluver van wijndomein Paul Cluver (Elgin) bevestigt dat. ‘Wij zitten al langer in het cool climate Elgin, en zien veel nieuwe wijnmakers komen. Dat is goede ontwikkeling. Zo werken we samen aan de erkenning van dit prachtige wijngebied, waar we ook frisse wijnen kunnen maken, ondanks het warme klimaat. Want het blijft een boerenambacht, hoor,’ glimlacht ze. ‘We hebben het niet voor het zeggen. We zijn afhankelijk van wat de natuur geeft.’
Met collega en salesmanager Shaun McVey proeven we een aantal van de Cluverwijnen op het terras voor het domein. ‘Zuid-Afrika is eigenlijk een land van bierdrinkers, dat zal ook wel met het klimaat te maken hebben. De wijnconsumptie beslaat nog geen
tien procent van het totaal. Toch zien we ook daarin een verandering. Het enorme aantal kookprogramma’s op tv zorgt voor een stijgende populariteit van wijn. Een beetje man moet tegenwoordig al een paar gerechten kunnen klaarmaken, de tafel leuk dekken en een bijpassende wijn serveren. Gelukkig ben ik al lang, en gelukkig getrouwd!’ besluit Shaun.