‘Hoe lang gaat dit duren?’ Een van de kinderen steekt de vinger omhoog als ware het een echte vraag, in plaats van een verzuchting. ‘Meester, maar dan missen we de pauze!’, zegt een ander kind, verongelijkt. Hmmm, ik weet niet of ze er echt zin in hebben, de leerlingen van meester Ward van groep 7 (vijfde leerjaar). In het kader van de aardrijkskundeles over de rivier de Rijn heeft hij me uitgenodigd om iets over wijnbouw in Duitsland te vertellen. In een half uurtje. Zonder beeldmateriaal. Gewoon ouderwets aanschouwelijk onderwijs dus. Met een mand vol illustratieve wijnen en flessen loop ik naar voren. Ik heb er in elk geval wèl zin in.
Het ijs breekt snel. De kinderen luisteren, stellen vragen en lachen als ik zeg dat de Duitsers niet alleen veel wijn verbouwen maar het ook bijna allemaal zelf opdrinken, zo lekker vinden ze hun eigen wijn. Met een druiventros in mijn hand doe ik voor hoe de wijnboer knipt en snoeit, leg ik uit waarom hij dat doet en waarom je op de terrashellingen langs de Rijn een goed ontwikkeld evenwichtsgevoel met hebben. Sommige wijngaarden zijn zo steil dat je er niet alleen niet met machines kunt komen (en alles dus met de hand moet gebeuren) maar dat je anders ook zo naar beneden tuimelt en de rivier in kukelt.
Het is leuk om de kinderen te enthousiasmeren, om iets van de passie voor de wijn over te brengen en ze tegelijkertijd iets te vertellen over al het werk dat eraan voorafgaat. In Frankrijk hebben de meer toegankelijke domeinen kleur- en puzzelboekjes voor de kleinsten om ze spelenderwijs met de wijnbouw te laten kennismaken.
Meester Ward heeft er een wedstrijdje aan gekoppeld. De leerlingen mogen hun eigen wijnetiket ontwerpen. Prijkend met andermans veren toon ik de kinderen een fles Mouton Rothschild, het beroemde Château dat al sinds begin jaren 1920 elk jaar een vooraanstaande kunstenaar uitnodigt om het wijnetiket te maken.
De kinderen leven zich uit en toveren kleurrijke en originele etiketten uit hun potloden. Niks ingewikkeld met verplichte aanduidingen over alcoholpercentages, flesinhoud, producenten of herkomstbenamingen, op hun etiketten wordt ‘de beste Rheinwein’ (in het Duits!) in soorten en maten aangeprezen. Dat Rijnse wijn vroeger niet te drinken was omdat hij te veel zuren had (het woord ‘rins’ is een verbastering van ‘rijnse’ wijn), ach, dat leren ze nog wel. Maar dat de huidige Rijnappellaties ook heel mooie wijnen voortbrengen, daar komen ze hopelijk op termijn zelf wel achter.
PS: Georg Baselitz (1938) is een in voormalig Oost-Duitsland geboren schilder. Zijn etiket is geïnspireerd op de val van de Berlijnse Muur in 1989 (‘drüber sein, jetzt hier’).
wederom nice ende leerzaam tevens!
die baselitz toch! fraai.
groetjes,
jan