Château Briljant of liever een glas glera?

Veuve Clicquot mag dan één van de grootste en bekendste champagnehuizen ter wereld zijn, op de wijnkaart van menig restaurant en speciaalzaak wordt haar naam vaak verkeerd gespeld. Over de (inderdaad ook wat onlogische) c voor de q wordt meestal heen gelezen zodat er Veuve Cliquot staat. Geen halszaak, de champagne blijft heerlijk, maar slordig is het wel.

Zo was ik onlangs ook bijna bezweken voor (en gelukkig niet aan) de kelk met zeevruchten die als ‘Verassingscoupe Alexandra’ bij een eetcafé op de kaart stond. De associatie met rond dwarrelende asrestjes benam me de lust en daarom koos ik voor een met truffelolijfolie besprenkelde rundcarpaccio (trouwens ook een woord dat verschillend gespeld wordt).

Het lijkt zo simpel, de informatie van een etiket of gerecht overnemen en op de kaart zetten maar de praktijk wijst uit dat er regelmatig foutjes  insluipen. Een ennetje bij de chardonnay vergeten, het dakje op château over het hoofd gezien, een verkeerd geplaatste hoofdletter (Brunello Di (in plaats van di) Montalcino)… een verschrijving is gauw gemaakt. Er zijn tegenwoordig dan ook bureaus die zich bezighouden met correcte spelling op wijn- en menukaarten.

Eén van de meest voorkomende fouten schijnt ‘Chateaubriljant’ te zijn, een bijna fonetische, en volgens mij alleen in Nederland voorkomende, verspreking. Bedoeld wordt natuurlijk chateaubriand, genoemd naar  François-René, vicomte de Chateaubriand (1768-1848). Toen deze Franse schrijver enkele jaren als gezant van Napoléon Bonaparte in Engeland zat, maakte zijn kok de biefstuk van de ossenhaas zo heerlijk klaar dat de vicomte de bereidingswijze graag aan zijn naam koppelde. Een chateaubriand weegt zo’n 200 à 250 gram. In die tijd keek men niet op een paar gram meer maar tegenwoordig wordt hij meestal voor twee personen geserveerd. Er bestaat overigens ook nog een plaatsje met de naam Châteaubriant (let op de t aan het eind), ten noorden van Nantes aan de Loire.

Ook prosecco is aan verschillende schrijfwijzen onderhevig. De prossecco of proseco van dienst zal niet anders smaken door een foutieve schrijfwijze maar het hoort natuurlijk niet. Of de ‘glera’ het straks beter zal doen, betwijfel ik. Dat is tegenwoordig de officiële benaming voor de witte Italiaanse druif die tot 2009, net als de mousserende wijn, prosecco heette. Sindsdien mogen alleen nog maar prosecchi uit het beschermde oorsprongsgebied prosecco heten, een beetje zoals champagne. Alle andere wijnen gemaakt van de proseccodruif buiten dit gebied hebben de weinig aanlokkelijke naam glera gekregen. Het lijkt wel een geslachtsziekte! Al heb ik me wel laten vertellen dat het eigenlijk de oorspronkelijke, regionale benaming van de proseccodruif is. Het moge zo zijn maar van ‘due gleri’ word ik niet echt warm…

De belevenissen van Annick Schreuder zijn gepubliceerd in Rood, wit en soms rosé:

[bol_product_links block_id=”bol_58c69297b7159_selected-products” products=”9200000026342700″ name=”Meer lezen van Annick Schreuder” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”1″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”0″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]